Ngày 17/7/2020, Bộ Công thương ban hành Thông tư số 18/2020/TT-BCT quy định về phát triển dự án và Hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho các dự án điện mặt trời (“Thông tư 18”), trong đó hướng dẫn một số nội dung của Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg ngày 06/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời tại Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 31/8/2020.
1. Thông tư 18 hướng dẫn một số quy định về phát triển dự án mặt trời nối lưới, cụ thể như sau:
Hướng dẫn xác định ngày vận hành thương mại (COD) để áp dụng giá mua bán điện FIT2, trong đó COD của dự án chỉ đạt được khi (i) hoàn thành các thử nghiệm ban đầu đối với toàn bộ hoặc một phần công trình, (ii) đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực phát điện, và (iii) Bên bán điện và Bên mua điện chốt chỉ số công tơ để bắt đầu thanh toán.
Ngoài ra, Bộ Công thương cũng đưa ra các yêu cầu trong nội dung hồ sơ thiết kế cơ sở dự án điện mặt trời và đưa ra giới hạn đối với diện tích sử dụng đất, mặt nước có thời hạn của dự án là không quá 1,2 ha/ 01 MWp.
Hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho dự án điện mặt trời nối lưới ban hành kèm theo Thông tư 18 cũng bổ sung một số nội dung đáng chú ý so với mẫu hợp đồng trước đây, bao gồm quy định kỹ lưỡng về kiểm tra đảm bảo tính chính xác của hệ thống đo đếm, ghi nhận cách giải quyết khi hệ thống đo đếm gặp sự cố, và thu hẹp thời hạn bên bán điện phải xác nhận lại chính thức việc thay đổi ngày vận hành thương mại là từ 01 đến 03 tháng (trước đây là 06 đến 12 tháng) trước ngày dự kiến vận hành thương mại.
2. Thông tư 18 cũng ghi nhận một số nội dung đáng lưu ý nhằm khuyến khích phát triển hệ thống điện mặt trời mái nhà bao gồm:
Chính thức ghi nhận miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực cho Bên bán điện, và cho phép quy mô công suất của hệ thống dù vẫn không vượt quá 01 MW nhưng có thể đạt công suất đỉnh lên đến 1,25 MWp.
Bên cạnh đó, Thông tư 18 cũng quy định rõ trình tự thực hiện dự án điện mặt trời mái nhà, trong đó bắt buộc phải có thỏa thuận đấu nối với chủ sở hữu lưới điện đối với trường hợp hệ thống điện mặt trời mái nhà đấu nối vào lưới điện không phải là tài sản của bên mua điện hoặc lưới điện của đơn vị phân phối và bán lẻ điện.
Ngoài ra, Hợp đồng mua bán điện mẫu cho hệ thống điện mặt trời mái nhà cũng tạo điều kiện cho trường hợp bên bán điện là cá nhân, hộ gia đình không phát hành hóa đơn thì chỉ cần có bảng kê hằng tháng và “Biên bản xác nhận sản lượng điện giao nhận và tiền điện thanh toán” hằng năm để được thanh toán. Bên mua điện có trách nhiệm quyết toán thuế GTGT cho cá nhân, hộ gia đình thực hiện dự án.
Nhìn chung, Thông tư 18 ghi nhận những hướng dẫn cụ thể để khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng nhằm hướng đến tạo ra nguồn năng lượng xanh và phát triển bền vững, ghi nhận việc thương mại hóa các dự án điện mặt trời mái nhà để thu hút đầu tư. Tuy nhiên, quy định mới hiện nay vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của các nhà đầu tư trong thị trường điện cạnh tranh khi không hướng dẫn các tiêu chí phân biệt dự án điện mặt trời nối lưới và dự án điện mặt trời mái nhà để áp dụng giá điện FIT2, cũng như vẫn giữ nguyên giới hạn công suất của hệ thống điện mặt trời mái nhà chỉ ở mức là 01MW.
